Phát hoảng vì gặp “ma”
Trong một bệnh án được ghi chép bởi nhà khoa học Joseph Capgras và cộng sự Reboul-Lachaux vào năm 1923, người phụ nữ Paris được miêu tả cùng những biểu hiện hết sức kỳ quái. Cô quả quyết cho rằng chồng và các con của cô đã bị bắt cóc và được thay thế bởi một bản sao y hệt.
Khi nói về “bản sao” của chồng mình, người phụ nữ cho biết đó là một kẻ trông rất giống chồng cô nhưng cô dám đảm bảo rằng anh ta không phải người mình từng cưới. Bệnh án nói rõ, người phụ nữ đã bỏ rất nhiều công sức để tìm kiếm những người thân bị bắt cóc và kiên quyết muốn ly dị với người đàn ông “ma” đã thay thế chồng mình.
Năm 1991, một người phụ nữ 74 tuổi cũng có những biểu hiện khá giống trường hợp trên. Bệnh nhân này khẳng định chồng mình đã bị thay thế bởi người đàn ông khác do vậy, bà từ chối ngủ với “kẻ giả mạo”, khóa phòng ngủ vào ban đêm. Chưa dừng lại ở đó, bà còn hỏi xin con trai một khẩu súng và thậm chí đánh nhau với cảnh sát khi được yêu cầu vào viện. Điều kỳ lạ là ngoại trừ người chồng, bệnh nhân vẫn nhận ra các thành viên còn lại trong gia đình.
Năm 2015, một cụ ông người Pháp bất ngờ cho biết ông đã thấy một “người lạ” trong chiếc gương ở phòng tắm. Cụ ông quả quyết rằng “người lạ” có cùng chiều cao, mái tóc, dáng người, mặc trang phục và thậm chí có điệu bộ tương đồng với mình.
Sau đó, ông bắt đầu nói chuyện với người lạ và tự hỏi tại sao người ấy biết rõ mình đến vậy. Ông còn chuẩn bị thức ăn, dao dĩa đến trước gương cho cả 2 người. Tuy nhiên, “người lạ” sau đó trở nên hung hăng, muốn khiêu chiến khiến ông phải vội nói điều này với con gái. Ngay lập tức, ông được đưa đến bệnh viện để điều trị.
Hội chứng kỳ lạ
Theo lý giải của các nhà khoa học, tất cả những “người lạ” xuất hiện trong các câu chuyện trên đều xuất hiện bởi một chứng bệnh thần kinh hiếm gặp gây rối loạn nhận diện – hội chứng Capgras, hay còn gọi là “ảo giác nhân đôi” hoặc “người lạ trong gương”.
Dấu hiệu của bệnh nhân mắc hội chứng Capgras là trạng thái hoang tưởng người gần gũi như vợ, chồng, họ hàng, bạn thân, thậm chí vật nuôi đã bị hoán đổi bởi kẻ mang ngoại hình giống hệt.
Ban đầu, người ta cho rằng, hội chứng này chỉ xuất hiện ở nữ giới khi 15 trường hợp ghi nhận bệnh đầu tiên đều là nữ. Nhưng đến năm 1936, bệnh nhân nam đầu tiên đã xuất hiện và căn bệnh được công nhận có thể xuất hiện ở cả 2 giới. Năm 1980, thống kê cho thấy 1/3 số người bị Capgras là những nạn nhân của tai nạn giao thông hay những chấn thương tâm lý nặng nề.
Ngày nay, giới khoa học đã kết luận rằng, nguyên nhân gây ra hội chứng Gapgras đến từ vấn đề tâm lý và nhận thức. Khi đấy, nhận thức của người bệnh vẫn còn khả năng nhận diện khuôn mặt nhưng phần cảm xúc nhận diện khuôn mặt người thân bị tổn thương – gây ra hoang tưởng và hoảng loạn cho người bệnh.
Có khá nhiều phương cách chữa trị được đưa ra để giải quyết căn bệnh ảo tưởng này trong đó tâm lý trị liệu được xem là phương pháp được áp dụng phổ biến và hiệu quả nhất. Các chuyên gia tâm thần học khác cũng áp dụng phương pháp điều trị bằng thuốc chống loạn thần và thuốc chống trầm cảm. Tuy nhiên, đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm được phương pháp điều trị dứt điểm căn bệnh Capgras.