Cột sống là cột trụ của cơ thể, điểm tựa vững chãi để tạo nên hình hài, “đường ống” bảo vệ hệ thống các tổ chức thần kinh đi bên trong, giúp chúng ta vận động như đi, đứng, cúi, ưỡn, xoắn vặn tay chân, cảm nhận sự tinh tế,…
Tuy nhiên, theo thời gian kết hợp với vận động quá mức, sẽ đến lúc cột sống của bạn gặp phải vấn đề. Đó có thể là những tổn thương nhẹ hoặc rất nguy hiểm, đẩy bạn vào nguy cơ bị tàn phế, mất chức năng tay chân, đại tiểu tiện không tự chủ,… nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.
May mắn, cơ thể luôn “báo trước” những vấn đề đó để kịp thời điều trị. Nếu có những dấu hiệu nguy hiểm dưới đây, bạn cần đi khám ngay.
Tê bì hai tay hoặc tứ chi
Dấu hiệu này thường xuất hiện ở những người trên 50 tuổi hoặc sau tai nạn ngã. Đây có thể là gợi ý bệnh nhân bị tổn thương tủy thần kinh trung ương vùng cổ-ngực hoặc tình trạng chèn ép rễ thần kinh. Bệnh nhân cần được chụp cộng hưởng từ cột sống, đo dây thần kinh tứ chi để chẩn đoán.
Giảm các động tác tinh tế hai bàn tayBệnh nhân khó cài cúc áo, chữ viết xấu, khó gắp thức ăn, nắm tay không chặt,… là những dấu hiệu rất nặng, gợi ý tủy cổ bị tổn thương đã một thời gian, thường hay gặp ở những người cao tuổi, người cổ ngắn và béo.
Dáng đi không vững, sợ ngã
Khi đi trên đường mấp mô sỏi đá, đi lên dốc, xuống cầu thang, bệnh nhân có dáng đi không vững, luôn sợ ngã là triệu chứng cho thấy bị chèn ép ở tủy cột sống cổ hoặc cột sống ngực nặng, cần được chụp cộng hưởng từ để chẩn đoán.
Teo cơ tay, chân, mông
Đây là triệu chứng bệnh lý đã ở giai đoạn rất muộn. Bạn cần đi khám sớm nhất có thể. Nguyên nhân có thể từ cột sống, sọ não hoặc các đám rối rễ thần kinh ngoại vi.
Táo bón, đại tiểu tiện rối loạn, không tự chủ
Những triệu chứng này gợi ý rất nhiều bệnh lý, trong đó có nguyên nhân từ cột sống, tiên lượng nặng nề. Vì vậy, gia đình cần cho bệnh nhân đi khám ngay.
Đột ngột không nâng được vai, tay kèm một bên kèm đau cổ
Nguyên nhân có thể do bệnh nhân bị thoát vị cấp ở cổ, chèn ép mạnh vào rễ thần kinh một bên, thường gặp ở thanh niên. Gia đình cần cho bệnh nhân đi kiểm tra cột sống cổ và đo dây thần kinh hai tay sớm nhất có thể. Nếu phát hiện và xử lý được sớm, khả năng hồi phục vận động của tay bệnh nhân rất khả thi. Tôi đã gặp nhiều bệnh nhân có bệnh cảnh này, hầu hết từ 30 đến 45 tuổi.
Bệnh nhân sau tai nạn tăng cảm giác đau buốt khi bị chạm vào tay chân
Bệnh cảnh này hay gặp nhưng dễ bị bỏ sót tổn thương. Bệnh thường ở những bệnh nhân này có tổn thương ở tủy thần kinh cổ, cần chụp cộng hưởng từ cột sống cổ để đánh giá.
Đau nhẹ vùng chẩm hoặc quay cổ thấy đau sau gáy
Đây là một trong những tổn thương rất nguy hiểm vùng cột sống cổ cao (đốt sống cổ số 1 và số 2, các đốt sống này vỡ, trật, xoay,…) với nguy cơ gây biến dạng cột sống cổ và liệt dần sau một thời gian. Nhiều bệnh nhân đến viện khám vì thấy yếu tứ chi tăng dần, qua chụp chiếu phát hiện tổn thương đốt sống cổ cao. Những tổn thương kiểu này thường nặng, phẫu thuật cũng đòi hỏi chuyên khoa sâu, nguy cơ của phẫu thuật nhiều. Vì vậy, bác sĩ mong mọi người lưu ý để phát hiện sớm, tránh bỏ sót những tổn thương cổ cao này.
Đau cột sống âm ỉ, tăng nhiều về đêm và gần sáng ở người cao tuổi.
Dấu hiệu trên cảnh báo bệnh ung thư di căn vào cột sống. Nam giới thường di căn từ phổi, tiền liệt tuyến, đường tiêu hóa. Phụ nữ di căn từ tuyến vú, tuyến giáp và cả phổi. Đây là tổn thương tiên lượng kém vì ung thư đã di căn xa vào cột sống, điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thể trạng bệnh nhân, ung thư nguyên phát từ đâu, đã phá hủy một hay nhiều đốt sống,…
Đột ngột đau buốt cổ xuống tay hoặc lưng lan tới chân sau vận động mạnh, ho, rặn, bê vật nặng
Những trường hợp này thường bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm cấp tính, cần đến viện chụp cộng hưởng từ cột sống để chẩn đoán xác định. Bệnh nhân phải phẫu thuật vì thoát vị to, chèn ép thần kinh nhiều, đau không chịu được.
