1. Lễ hội Shogatsu
Mỗi dịp năm mới ở đất nước Nhật Bản sẽ diễn ra lễ mừng năm mới đón một năm mới với nhiều điều may mắn và tốt lành. Trước kia, Nhật Bản đón năm mới theo âm lịch giống Việt nam và Trung Quốc, nhưng từ đã lâu, người Nhật đón năm mới theo tết Dương lịch.
Trong đêm giao thừa, người Nhật Bản ăn món mì trường thọ (toshicoshi soba), vào ngày mùng 1 tháng Giêng, các gia đình sum họp, uống sake, thứ rượu được coi là trường thọ, món ăn osechi cổ truyền và không thể thiếu món bánh dầy ăn cùng với món súp đặc biệt của ngày tết là ozoni (súp). Những ngày trước và sau tết ngưởi ta thường gửi thiếp chúc tết đến bạn bè, người thân, đồng nghiệp. Người ta cũng hay đi hái lộc ở các đền chùa để cầu an. Ngừơi Nhật cũng có phong tục chọn phương hướng tốt để xuất hành đầu năm (hatsu moode), phong tục khai bút (kakizome) và phong tục mừng tuổi tiền (o toshi dama) cho trẻ con. Trong những ngay tết, họ trang trí cổng hoặc cửa ra vào bằn tre và cành thông và cái cổng chào này được gọi là kadomatsu.
2. Lễ hội Hanami
Hanami là một lễ hội truyền thống ở xứ sở của hoa Anh Đào diễn ra từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 4. Đây là dịp để mọi người vui chơi, tổ chức những bữa tiệc, cùng uống rượu, ca hát và chụp ảnh dưới những tán hoa anh đào đẹp tuyệt vời.
Hanami là từ được ghép bởi hai từ “Hana” có nghĩa là hoa và “Mi” có nghĩa là ngắm nhìn. Hanami có nghĩa là thưởng lãm hoa và đây cũng là tên gọi của lễ hội nổi tiếng bậc nhất nước Nhật – Lễ hội ở Nhật Bản ngắm hoa anh đào tuyệt đẹp. Lễ hội này đã có một lịch sử lâu đời từ hàng ngàn năm nay, và được coi là quốc lễ của Nhật Bản và là một nét đẹp trong văn hóa Nhật Bản.
Vào các dịp lễ hội, người dân và khách du lịch Nhật Bản thường tập trung dưới những tán cây hoa anh đào nở rộ, tổ chức những bữa tiệc ngoài trời, ăn uống, trò chuyện và cùng nhau ca hát cả ngày lẫn đêm. Những người dân Nhật Bản thường chuẩn bị những món ăn truyền thống của đất nước mình như sushi, cơm hộp bento và một loại rượu thường uống trong lúc ngắm hoa được gọi là Hanamizake.
3. Lễ hội Tanabata Nhật Bản
Lễ hội Tanabata ở Nhật Bản không phải một lễ hội tình yêu mà là lễ hội kỷ niệm, một ngày cầu chúc phước lành cho người dân Nhật Bản. Vào ngày này, đi đến bất cứ đường phố nào đều có thể thấy những cây tre với những chiếc bùa cầu chúc treo trên cây tre và người người trong trang phục truyền thống. Còn có nhiều hoạt động âm nhạc truyền thống, biểu diễn pháo hoa… Những hoạt động lễ hội Tanabata trên khắp Nhật Bản không giống nhau, mỗi nơi có những nét riêng.
Lễ hội Tanabata ở Sendai, tỉnh Miyagi là lễ hội Tanabata nổi tiếng nhất của Nhật Bản, với 400 năm lịch sử, không chỉ là một trong ba là lễ hội Tanabata lớn nhất Nhật Bản, mà còn là một trong ba lễ hội lớn ở vùng Đông Bắc. Lễ hội Tanabata ở Sendai tổ chức vào ngày 6 đến ngày 8 tháng 8 hàng năm, là lễ hội có quy mô lớn nhất thu hút nhiều du khách đến thăm.
Lễ hội ở Nhật Bản này được chia thành hai phần: Lễ hội pháo hoa Sendai và lễ hội Tanabata Sendai. Lễ hội pháo hoa Sendai là màn trình diễn khoảng 16 ngàn viên pháo hoa khiến cho bầu trời đêm hề Sendai rực sáng.
4. Lễ hội Obon
Trước đây ngày lễ này được tổ chức vào ngày 15 tháng 7 âm lịch, nhưng hiện nay nó được tổ chức vào ngày 17/7 hoặc tháng 8 dương lịch, tuỳ theo từng địa phương. Ngày lễ này gần giống với ngày xá tội vong nhân ở Việt nam, là ngày mà theo người Nhật là rước linh hồn tổ tiên về cúng giỗ. Nhiều nơi tổ chức vũ hội, múa các điệu múa cổ truyền (Bonodori). Vào thời gian lễ hội người ta treo cao những chiếc đèn lồng với mục đích là để hướng dẫn linh hồn người đã khuất trở về. Tại nhiều vùng, các đèn lồng được thả trôi trên sông. Vào dịp này, nhiều người Nhật làm việc ở xa quê hương về thăm quê hương, đi thăm mộ người thân.
Awa Odori (Shikoku) là những đoàn người mặc trang phục cổ truyền múa điệu múa đặc trưng đi diễu hành khắp các phố. Họ là những người dân được chọn để biểu diễn bài múa, bài múa thường là những động tác nhanh và dứt khoát nhìn rất đẹp mắt vì những người múa rất đều nhau, họ đã phải tập luyện rất nhiều để có thể múa đẹp như thế.
5. Lễ Hội mùa hạ (Domatsuri)
Lễ hội mùa hạ được tổ chức với mục đích ngăn ngừa bệnh tật. Các lễ hội ở Nhật Bản này hiện nay vẫn được tổ chức đều đặn, và trong lễ hội, người ta tổ chức các thuyền diễu hành trang hoàng rực rỡ đi dọc theo các con sông, tiếp sau là những đoàn thuyền hộ tống. Một trong những lễ hội mùa hạ lớn nhất ở Nhật và hấp dẫn khách du lịch hàng năm là lễ hội Nebuta được tổ chức vào tháng 8 ở Aomori.
6. Lễ hội nông nghiệp ở Nhật Bản
Với người dân Nhật Bản từ xa xưa các lễ hội nông nghiệp thường được tổ chức ở các vùng, với mục đích là cầu khấn cho một vụ mùa bội thu, hoặc để cảm ơn thần linh đã cho một mùa màng thắng lợi và đồng thời cầu khấn một vụ mùa mới tốt tươi hơn.bội thu trong năm tới. Lễ hội độc đáo ở Nhật Bản này được tổ chức vào mùa thu. Vào dịp lễ hội người ta dâng lên cúng thần thành quả đầu tiên của đồng ruộng. Khi có lễ hội, cả làng tham gia và ở nhiều nơi người ta tổ chức các xe diễu hành mang hình tượng của các vị thần đi qua các phố xá. Tại cung điện của Thiên Hoàng, đích thân nhà vua đóng vai người dâng những nông sản mới thu hoạch cho thần linh.
