Đôi “rắn tu” dài hàng mét gồm một đực một cái thường “rủ” nhau từ núi Ngũ Phong về chùa Tra Am (thôn Tứ Tây, phường An Tây, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên – Huế). Kì lạ hơn nữa khi cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”.
Theo lời kể của Giám tự, Đại đức Nguyễn Văn Phương (pháp hiệu là Thích Thế Thanh), trụ trì tại chùa Tra Am cho chúng tôi nghe về một chuyện lạ của cặp rắn thần. Vào những năm đầu của thập kỉ 40 thuộc thế kỷ trước, người dân trong vùng thường kéo nhau tới chùa Tra Am để xem chuyện lạ về một đôi rắn thường trườn đến “vãn cảnh” nhà chùa vào các ngày sóc, vọng hoặc những ngày lễ lớn. Nhà sư trụ trì còn dẫn chúng tôi đến tham quan dưới gốc cây đa hơn nghìn năm tuổi thuộc khuôn viên của nhà chùa, và cho chúng tôi hay đấy chính là nơi trú ngụ qua đêm của đôi “rắn tu” kỳ lạ vào mỗi dịp chúng ghé vào chùa.
Ảnh minh họa cặp rắn thần
Theo mô tả từ sư thầy: “Cặp rắn thần có thân hình đen bóng, trên đầu mỗi con đều có hình dáng chiếc mào. Tuy nhiên có một chuyện lạ đó là một con rắn gầy nhưng dài đến hơn 3m, con còn lại tuy to hơn nhưng lại chỉ dài chưa bằng một nửa con rắn kia nên người dân địa phương ở đây vẫn thường quen miệng gọi vắn tắt cho dễ nhớ là “ông cụt ông dài”.
Cũng theo lời kể của đại đức Thích Thế Thanh, đôi “rắn tu” này chỉ xuất hiện đều đặn vào các ngày sóc vọng hàng tháng, bình thường rất hiếm ai bắt gặp chúng. Lúc đầu nhìn thấy chuyện lạ về “cặp rắn thần”, không ít người dân sống gần chùa tỏ ra rất sợ hãi trước hình thù kỳ dị, to nhỏ khác thường của cặp rắn này nhưng dần dần họ cũng bắt đầu quen mắt bởi chúng không hề làm hại bất cứ ai, lại trườn bò một cách nhẹ nhàng.
Có một chuyện lạ đó là cặp “rắn tu” luôn quấn quýt đi bên nhau như hình với bóng. Dường như chúng rất biết “ý tứ” nên cặp rắn thần này không bao giờ tự ý động chạm vào bất cứ thức ăn nào của nhà chùa, ngoại trừ những thức ăn do chính các sư trong chùa đích thân đem cho.
Trụ trì Thích Thế Thanh kể chuyện đôi ‘rắn tu hành’
Và chuyện lạ hơn nữa đó là cứ đến giờ các vị sư trong chùa khai kinh gõ mõ, thì người ta lại chứng kiến đôi rắn thần bí ẩn này ngẩng đầu bất động lắng nghe một tụng kinh một cách “chăm chú” khó hiểu. “Nhiều hôm giữa đêm khuya phong thủy thanh vắng, còn có tiếng gáy rất kì lạ phát ra từ trong hốc của cây đa, tất cả sư sãi trong chùa cũng như dân làng đều nghe rõ mồn một. Sáng mai sau khi nghe giảng hết kinh phật, đôi rắn này lại nhằm hướng núi Ngũ Phong gần đó trườn về”, sư thầy trụ trì Thích Thế Thanh thuật lại.
Cho rằng nhà chùa có “căn duyên”, “đất có lành thì chim mới đậu” nên vị tổ sư của ngôi chùa ngày đó (cũng là sư phụ của sư thầy Thích Thế Thanh, nay đã viên tịch) cho lập một am thờ CẶP RẮN THẦN này ngay dưới gốc cây da, nơi hai “ngài” rắn thường trú ngụ mỗi khi “hạ sơn” xuống chùa. Cho đến những giây phút cuối đời, trước lúc viên tịch thì vị tổ sư vẫn không quên trăn trối căn dặn tất cả đệ tử phải hết sức trông nom am thờ dưới gốc đại thụ này.
“Nhân sinh quan thì sanh trú dị diệt, thế giới quan thành trụ hoài không”; có nghĩa rằng “ở đời cái gì cũng chỉ xuất hiện trong thời gian nhất định nào đó, có sinh ra ắt có biến mất”. Đó là duyên phận ở đời”
Với mong muốn tìm hiểu thực hư câu chuyện đôi rắn về chùa Tra Am “nghe kinh lạy phật”, chúng tôi đã tìm gặp cụ bà Võ Thị Mỹ (86 tuổi) là người cao niên nhất khu vực. Chỉ vừa nghe đề cập đến chuyện có hay không cặp rắn khổng lồ về chùa, cụ Mỹ đã khẳng định: “Hồi đó tui mới 14 tuổi, nhà lại gần chùa nên thường sang quét dọn, thắp nhang tại chùa.
Tận mắt tôi đã nhìn thấy đôi rắn to bằng cổ chân trườn từ bên ngoài vào chùa. Trước khi qua cổng chùa, cặp rắn đều cúi đầu ngúc ngắc hai cái như thể con người cử hành nghi lễ lạy bái vậy. Lúc đầu thấy hai “ngài” tui chết lặng sợ hãi nhưng rồi quen dần vì “các ngài” không hề làm hại hay dọa nạt người làng như rắn thường”.
Chùa Tra Am, ngôi chùa cổ xứ Huế nơi có đôi rắn đến ‘tu hành’
Hình dáng, màu sắc lẫn cử động của “rắn thần” được cụ Mỹ mô tả y hệt lời sư thầy Thích Thế Thanh thuật lại. Chuyện về cặp rắn thậm chí còn trở thành truyền thuyết mà người địa phương nào cũng biết. Anh Phùng Nguyễn Huy Du, người dân thôn Tứ Tây cho hay: “Tuy không tận mắt chứng kiến nhưng ngay từ khi còn nhỏ, tôi đã được cha nhiều lần kể lại thời xưa có hai con rắn to thường hay về làng, vào chùa Tra Am nghe sư thầy tụng kinh niệm phật. Chuyện “rắn tu” ở đây ai mà chẳng biết”.
Vậy đôi rắn tại sao không xuất hiện nữa?. Sư thầy Thích Thế Thanh nét mặt đăm chiêu cho biết đôi “rắn thần” về chùa trong suốt thời gian khoảng gần một thập kỷ thì “mất tăm hơi”. Kể từ đó không còn ai nhìn thấy “rắn thần” đến “vãn cảnh” chùa. Cũng đã có lần người làng đi tìm tung tích “ông cụt ông dài” ở núi Ngũ Phong nơi đôi rắn hướng về sau khi “nghe kinh, lạy phật” nhưng không thấy dấu vết gì.
