Lý do “cục sỏi bé xíu” lại có giá khủng như thế bởi lẽ nhiều người cho rằng sỏi này đem mài với nước hoặc tán mịn pha nước uống có thể chữa được nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, tai biến, đột quỵ…
Tuy nhiên, không phải con heo, trâu, bò nào cũng có sỏi. Những con nhiều khả năng mang sỏi thường là những con heo, trâu, bò già tuổi, ốm yếu, “có vẻ ngu ngốc”, rụng nhiều lông, mắt đỏ ngầu lờ đờ hoang dại, thường kêu gào về đêm. Khi làm thịt những con vật này, nếu phát hiện có các khối cứng trong túi mật, ống mật và buồng gan thì lập tức lọc bỏ dịch mật lấy sỏi ra, rửa hết chất bẩn, lấy giấy hút ẩm bọc lại rồi hong khô.
Trên một số trang mạng còn hướng dẫn tỉ mỉ cách nhận biết sỏi mật heo, bò, trâu. Sỏi thường có hình cầu, hình trứng hoặc hình tam giác, đưòng kính 0,8-2,5 cm. Mặt ngoài màu hoàng thổ hoặc vàng nâu, sẫm nhạt không đều và có một lớp màng mỏng màu đen có ánh trơn bóng, có các vết rạn thô rõ rệt, hơi trơn sáng. Mùi của sỏi hơi tanh, vị lúc đầu đắng sau ngọt mát.
Sỏi mật trâu, bò được đăng tải trên một số trang mạng. Ảnh: TRẦN NGỌC
Ông Huỳnh Tấn Phát, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP.HCM, cho biết cơ chế hình thành sỏi mật ở người và heo, bò, trâu tương tự nhau, thành phần sỏi cũng không khác nhau. “Nếu nói sỏi mật của heo, trâu, bò có thể chữa ung thư, tai biến… thì sỏi người cũng có thể trị những căn bệnh trên. Tuy nhiên, tôi chưa nghe thông tin sỏi mật có thể chữa dứt những căn bệnh hiểm như nhiều người đồn thổi” – ông Phát cho biết.
Cũng theo ông Phát, heo nuôi độ 3-4 tháng là đã giết thịt, trâu, bò thì hơn một năm cũng mổ lấy thịt. Do vòng đời của heo, bò, trâu ngắn ngủi nên không đủ thời gian sỏi mật hình thành trong cơ thể. Vì vậy, sỏi mật chỉ có thể có trong cơ thể của những con heo, bò, trâu được nuôi lâu năm. “Mặc dù đã công tác trong ngành thú y khá lâu những tôi chưa từng tận mắt thấy sỏi mật heo, trâu, bò” – ông Phát nói.
TS-BS Trương Thị Ngọc Lan, Phó Viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM, cho hay thành phần sỏi trâu, bò bao gồm các chất như calci, cholic acid, desoxycholic acid, cholesterol, glycine, alanine, methionine, phosphate… “Một số nghiên cứu cho thấy sỏi mật trâu, bò điều trị được “ung thư”. Tuy nhiên, từ ngữ “ung thư” ở đây được sử dụng trong y học cổ truyền, tức là mụn nhọt. Đối với ung thư ác tính thì không có nghiên cứu nào chứng minh sỏi mật bò, trâu có thể trị được, kể cả tai biến, đột quỵ…” – TS-BS Lan giải thích.
Theo Đông y, sỏi mật trâu, bò có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm giảm co giật, trị sưng đau hầu họng, lở loét, trẻ bị sốt… Tuy nhiên, chỉ riêng sỏi mật trâu, bò sẽ không có tác dụng điều trị mụn nhọt và các bệnh nói trên mà còn phải kết hợp với những vị thuốc khác. “Riêng sỏi mật heo, hiện chưa có nghiên cứu cho thấy có thể điều trị được bất kỳ bệnh gì” – bà Lan nhấn mạnh thêm.
