Không phải vô cớ mà chế độ ăn này gắn liền với đất nước Nhật Bản – nơi người dân có tuổi thọ lớn nhất thế giới (90 đối với nữ và 84 đối với nam). Và nếu xét trong tương quan với tuổi thọ trung bình của người dân Australia (82,5 tuổi) thì con số trên có thể chưa quá ấn tượng. Nhưng Okinawa đã làm được nhiều hơn thế.
Chế độ ăn Okinawa là gì?
Rất giống với chế độ ăn Địa Trung Hải, Okinawa là kế hoạch ăn uống tập trung vào việc hạn chế thực phẩm tinh luyện, thay vào đó là thực phẩm toàn phần, hải sản, rau tươi – ví dụ: khoai lang, bí ngô, ớt chuông, mướp đắng.
Tiến sĩ Melissa Rifkin, chuyên gia về chế độ ăn, chia sẻ với tạp chí Shape: “Sự nổi trội của các loại rau màu vàng giúp chế độ ăn Okinawa rất giàu sắc tố thực vật carotenoids, có tác dụng giảm viêm và cải thiện chức năng hệ miễn dịch”.
Đậu phụ và nấm cũng là những lựa chọn phổ biến trong các bữa ăn hàng ngày của người dân Okinawa. Gạo cũng không hề vắng mặt trong chế độ ăn này, dù không thường xuyên như trong chế độ ăn truyền thống Nhật Bản. Người áp dụng chế độ ăn Okinawa còn tuân thủ quy tắc 80-20: chỉ ăn tới khi cảm thấy thỏa cơn đói, nhưng không tới mức hoàn toàn no (tương đương 80%).
Ví dụ về một ngày theo chế độ ăn Okinawa:
- – Bữa sáng: Đậu phụ với ớt chuông vàng (dưới dạng tương tự món trứng bác); 1/2 củ khoai lang tím.
- – Bữa phụ: Táo với bơ lạc.
- – Bữa trưa: Cơm với đậu lăng hoặc đậu nành và bông cải xanh.
- – Bữa xế: Salad rong biển hoặc súp miso với cà rốt, nấm hương, đậu phụ, củ cải.
- – Bữa tối: Đậu lăng lứt, rau bina (chân vịt) và bí ngô.
- – Bữa phụ: Sữa đậu nành.
Chế độ ăn Okinawa có lành mạnh không?
Do chế độ ăn Okinawa sử dụng chủ yếu thực phẩm toàn phần, chưa qua chế biến, nó rất giàu chất xơ, carbohydrate và hàm lượng calo, chất béo nói chung đều thấp – đây là các yếu tố giúp giảm cân cũng như kiểm soát cân nặng. Trung bình, người dân Okinawa ăn khoảng 1.200 calo/ngày, so với người dân Australia là gần 2.000 calo/ngày.
Tuy nhiên, có một số điểm cần lưu ý:
– Do các bữa ăn ít thịt, sản phẩm từ sữa và ngũ cốc toàn phần nên hàm lượng một số dưỡng chất nhất định cũng thấp (vitamin B, D, canxi, sắt).
– Chế độ ăn Okinawa còn giàu đậu nành – vốn không phải là lựa chọn lý tưởng cho hệ nội tiết (mặc dù nghiên cứu khoa học vẫn chưa xác nhận đầy đủ vấn đề này).
Quan trọng là phải xem xét cả lối sống của người dân Okinawa nữa:
Người dân địa phương này thường xuyên tập luyện, các mối quan hệ bền vững và cả môi trường sống trong lành cũng có thể góp phần vào sức khỏe tuyệt vời và tuổi thọ đáng ngưỡng mộ của họ. Trung bình, những người ở Vùng Xanh (Blue Zones – các khu vực trên thế giới có tuổi thọ cao nhất), đi 14.000-18.000 bước/ngày. So sánh với Australia thì con số này thấp hơn nhiều (chỉ khoảng 7.400 bước/ngày).
Theo chuyên gia Rifkin, chỉ ăn 1.200 calo cũng có thể không phải lựa chọn bền vững với đa phần mọi người. Tuy nhiên, cô nhấn mạnh: “Với đại dịch béo phì hiện nay, mọi người sẽ hưởng lợi từ việc giảm số calo trong mỗi bữa ăn hàng ngày. Chế độ ăn khoảng 1.500 calo có thể là điểm hợp lý để khởi đầu”.