Nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa sự suy yếu của lực cầm nắm và quá trình lão hóa nhanh chóng của DNA.
Một nghiên cứu mới từ các nhà nghiên cứu tại Đại học Michigan’s Michigan Medicine ở Ann Arbor (Mỹ) cung cấp bằng chứng mới cho thấy lực cầm nắm của một người là một trong những dấu hiệu biểu hiện tuổi sinh học.
Tuổi theo thời gian khác với tuổi sinh học vì nó bao gồm khoảng thời gian đã trôi qua giữa ngày sinh và một ngày nhất định, tuổi sinh học đề cập đến tốc độ cơ thể thực sự già đi. Điều này có thể phụ thuộc vào nhiều biến số, bao gồm di truyền, hành vi, môi trường sống và đặc điểm nhân khẩu học.
Thay vì tập trung tính tuổi theo số năm từ khi sinh ra, các chuyên gia đang điều tra các dấu ấn sinh học lão hóa có thể giúp đánh giá chính xác hơn mức độ lão hóa của từng người. Mục tiêu là thu được thông tin chi tiết rõ ràng để giúp mọi người chủ động quản lý các vấn đề sức khỏe hiện tại và dự đoán tuổi thọ.
Tác giả chính của nghiên cứu, Mark D. Peterson, phó giáo sư nghiên cứu y học vật lý và phục hồi chức năng tại Michigan Medicine, giải thích với Medical News Today sức mạnh cầm nắm từ lâu đã được coi là dấu hiệu sinh học của quá trình lão hóa. Tuy nhiên, rất ít nghiên cứu tìm hiểu các cơ chế sinh học liên kết sự suy yếu với các kết quả tiêu cực về sức khỏe (bao gồm cả tỷ lệ tử vong).
“Về mặt tích cực lực cầm nắm tốt có liên quan đến lối sống như tập thể dục và thói quen ăn uống lành mạnh và lực nắm yếu có liên quan đến các bệnh mạn tính như béo phì, các bệnh không lây nhiễm khác và lối sống ít vận động, xét theo mặt tiêu cực”, ông cho hay.
Xác định tuổi bằng đồng hồ methyl hóa DNA
Các nhà nghiên cứu đã điều tra mối tương quan giữa độ cầm nắm thấp và quá trình methyl hóa DNA hay DNAm, một quá trình ảnh hưởng đến sự biểu hiện của gene.
Trong quá trình methyl hóa, một nhóm hóa chất methyl bao gồm một nguyên tử carbon và 3 nguyên tử hydro được thêm vào một trong 4 hóa chất chính của DNA, cytosine. Tại các vị trí trong cơ thể được gọi là CpG-sites, mức độ methyl hóa giảm trong suốt cuộc đời của một người thể hiện cách đánh giá tuổi sinh học.
Tiến sĩ Elina Sillanpää – phó giáo sư tại Đại học Jyväskylä ở Vuokatti, Phần Lan đồng thời là chuyên gia về di truyền định lượng và lão hóa sinh học, trước đây đã nghiên cứu việc sử dụng DNAm biểu thị về lão hóa.
“Các nghiên cứu sử dụng thuật toán dựa trên DNAm để tóm tắt mức độ methyl hóa tại các vị trí CpG cụ thể và đưa ra ước tính về tốc độ lão hóa sinh học của một người. Những thay đổi methyl hóa này tương quan theo chiều kim đồng hồ với quá trình lão hóa hoặc có liên quan đến các yếu tố lối sống”, tiến sĩ Elina Sillanpää nói.
Bà nói thêm: “Tốc độ lão hóa sinh học được đo bằng các thuật toán được gọi là đồng hồ biểu sinh tóm tắt gánh nặng của lối sống trước đây và các mối nguy đến từ môi trường đồng thời phản ánh yếu tố di truyền đằng sau. Các vị trí CpG được đưa vào đồng hồ biểu sinh liên kết với các dấu hiệu lão hóa”.
Tiến sĩ Peterson cho biết các hiện tượng biểu sinh chẳng hạn quá trình methyl hóa DNA liên quan đến tốc độ lão hóa sinh học và sự phát triển của bệnh mạn tính. Do cấu hình methyl hóa có thể thay đổi theo lối sống và các yếu tố môi trường khác, tuổi DNAm được xem là đồng hồ lão hóa sinh học mạnh mẽ, cung cấp ước tính chính xác về tuổi sinh học thực sự so với tuổi theo thời gian.
So sánh lực cầm nắm giữa 3 đồng hồ biểu sinh
Nghiên cứu mới so sánh các giá trị lực cầm nắm với ba đồng hồ biểu sinh, thuật toán của chúng được tạo ra dựa trên các kết quả sức khỏe khác nhau.
PhenoAge
Theo tiến sĩ Peterson, PhenoAge sử dụng các dấu ấn sinh học lâm sàng tổng hợp được kết hợp thành một thước đo đa hệ thống về tuổi sinh học được phát triển để ước tính nguy cơ tử vong của một cá nhân bằng cách sử dụng các dấu hiệu của mô và chức năng miễn dịch cũng như tuổi tác.
Ông cho biết PhenoAge có khả năng dự đoán nhiều kết quả lão hóa như: Tỷ lệ tử vong, ung thư, tuổi thọ, chức năng thể chất, bệnh Alzheimer.
GrimAge
Tiến sĩ Peterson giải thích GrimAge là dấu ấn sinh học DNAm thay thế các yếu tố nguy cơ và căng thẳng sinh lý kết hợp với phép đo số năm hút thuốc để ước tính dấu ấn sinh học tổng hợp về tuổi thọ của một người, các giá trị cao của biện pháp này thể hiện nguy cơ mắc bệnh và tử vong.
DunedinPoAm
Tiến sĩ Peterson giải thích đồng hồ biểu sinh thứ ba, DunedinPoAm, theo dõi 18 dấu hiệu sinh học đo tốc độ lão hóa trong các hệ thống sinh lý gồm: Tim mạch, trao đổi chất, thận, gan, phổi, nha chu, hệ thống miễn dịch.
Mối liên hệ chặt chẽ giữa lực nắm tay và lão hóa
Các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ 1.275 cá nhân tham gia trong nghiên cứu Health and Retirement Study(HRS).
Quá trình thu thập dữ liệu diễn ra trong 2 năm trên nhóm người thuộc độ tuổi từ 50 trở lên và được nghiên cứu trong khoảng 8-10 năm, thu thập các kết quả bảng điểm phỏng vấn, dữ liệu về lực nắm tay và các phép đo sinh học và các giá trị methyl hóa được thu thập từ 4.018 từ những người tham gia thuộc nghiên cứu Health and Retirement Venous Blood Study năm 2016. Phân tích cho thấy việc giảm lực nắm tay phù hợp với 3 đồng hồ biểu sinh mặc dù có sự khác biệt giữa nam và nữ.
Tiến sĩ Sillanpää cho biết: “Mối liên hệ giữa sức mạnh cơ bắp và lão hóa biểu sinh có thể liên quan đến các cơ chế điều chỉnh sức khỏe nói chung”.
Tiến sĩ Peterson lưu ý tình trạng yếu cơ và thiếu hụt testosterone có mối tương quan chặt chẽ và độc lập với đa bệnh tật ở nam giới trẻ tuổi và người lớn tuổi.
“Trong nghiên cứu hiện tại, dường như có mối liên hệ cắt ngang rõ rệt hơn (so sánh dân số) giữa sự giảm lực cầm nắm và sự gia tăng tuổi tác ở nam giới. Tuy nhiên, điều ngược lại lại đúng đối với mối liên hệ theo chiều dọc (so sánh theo thời gian), mối liên hệ này rõ ràng hơn ở phụ nữ. Chúng tôi không thể suy đoán điều gì đang tạo nên sự khác biệt đó”, Mark D. Peterson cho biết.
Sức mạnh cầm nắm là một chỉ số chung đại diện cho sức mạnh cơ bắp, nó có mối tương quan cao với các biện pháp sức mạnh khác. Do đó, việc tăng lực nắm tay sẽ không tạo ra bất kỳ thay đổi nào đối với sức khỏe hoặc tuổi thọ.
Tuy nhiên, cơ bắp yếu có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa ở một số người. Tiến sĩ Peterson lưu ý các hoạt động cải thiện khả năng sức khỏe toàn diện và duy trì cân nặng hợp lý là những động lực giúp quá trình lão hóa diễn ra khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ.
Những cách can thiệp giúp cải thiện lối sống này bao gồm: Tập aerobic, rèn luyện sức mạnh và thói quen ăn uống lành mạnh.
Theo Như Ngọc (zing) – Ảnh: T.H