Ô mai là một món ăn ngon, được ưa thích của nhiều người, đồng thời cũng là một vị thuốc trừ ho quen thuộc.
Món ăn ngon, vị thuốc dưỡng họng, trừ ho quý
Theo đông y, vị thuốc ô mai được chế biến từ quả mơ (ô là màu đen, mai chính là quả mơ. Ô mai nghĩa là vị thuốc có màu đen, được chế biến từ quả mơ). Để làm thuốc, ô mai được chế biến khá cầu kì, theo y học cổ truyền, gọi là phương pháp cửu chưng cửu sái. Cụ thể như sau: Quả mơ chín vàng được thu hái, đem phơi trong mát đến héo. Sau đó, cho vào vại, ngâm với muối, theo tỉ lệ 1 kg mơ: 300 g muối, sau 3 ngày 3 đêm thì vớt ra, tiếp tục đem phơi trong mát đến khi da quả mơ săn lại, rồi tiếp tục đem ngâm với muối theo cách trên. Làm liên tục như vậy 9 lần (9 lần phơi, 9 lần ngâm, tức cửu chưng, cửu sái), tới khi da quả mơ săn chắc, có màu đen và các hạt muối trắng mịn kết tinh trên bề mặt. Khi đó có thể cất ở nơi khô mát, đem dùng dần.
Khi chế biến thành món ăn, ô mai được gia thêm gừng sao khô và bột cam thảo, tạo nên một hương vị đặc trưng, hấp dẫn. Sự hòa quyện giữa vị chua nhẹ của quả mơ, vị mằn mặn của muối, vị cay nhẹ của gừng, và chút ngòn ngọt của cam thảo, khiến bất cứ ai cũng đều cảm thấy thú vị khi nhâm nhi thưởng thức, thậm chí cả khi vừa nghĩ tới.
Dân gian đã khéo léo chế biến món ăn ngon là ô mai để làm hài lòng người thưởng thức. Đồng thời cũng có thể sử dụng chính món ăn này làm vị thuốc dưỡng họng, trừ ho khi cần thiết. Bởi vì ô mai có tính mát, vị chua nhẹ, nhanh chóng làm dịu họng, giảm ngứa rát họng, giảm khản tiếng và giảm ho. Muối lại có tác dụng sát trùng hầu họng, tốt đối với chứng viêm họng. Gừng giữ ấm, giúp đề phòng chứng ho do nhiễm lạnh, cảm lạnh. Còn cam thảo chính là vị thuốc có nhiều công dụng: hóa đờm, giảm ho, và chống viêm (theo y học cổ truyền và các nghiên cứu dược lý cũng đã chứng minh). Thế nên, có 1 gói nhỏ ô mai mang theo người trong những ngày gió lạnh, không chỉ có thêm món ăn ngon, có thể mời bạn bè cùng thưởng thức, vui thêm cuộc chuyện trò, mà còn là vị thuốc dưỡng họng, phòng ngừa ho hiệu quả.
Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc Việt Nam của GS. Đỗ Tất Lợi có viết: Ô mai, vị chua, tính mát, có tác dụng sinh tân, dưỡng hầu họng, chỉ khái (giảm ho), được dùng chữa trị nhiều chứng ho khác nhau, trong đó có ho lâu ngày, ho do viêm họng, viêm amidan, cổ họng sưng đau…Với tác dụng sinh tân dịch, ô mai là vị thuốc dùng rất tốt khi cơ thể mắc bệnh lâu ngày, bệnh mãn tính khiến hao tổn tân dịch, người khô háo, mệt mỏi, trong đó, có các chứng ho lâu ngày, ho tái đi tái lại do phế âm hư, miệng họng khô, cổ họng ngứa rát, khản tiếng.
Hải Thượng Lãn Ông quy ô mai vào bổ kim. Mà phế thuộc kim theo ngũ hành nên sử dụng ô mai trong chữa trị các chứng bệnh ở phế là phù hợp với quan điểm biện chứng luận trị của đông y. Hải Thượng Lãn Ông cũng phân tích “Tạng phế sắc trắng, là bẩm thụ khí của hành Kim, nó như cái tán, cái lọng che chở cho các tạng khác, không thể chịu được bất kì một vật gì làm chướng ngại. Tỳ là gốc sinh đờm, Phế là đồ chứa đờm. Nếu đờm ở Phế nhiều thì khí nghịch lên mà gây thành ho. Phế là chỗ then chốt, cửa ngõ của toàn thân, không chỗ nào quan trọng hơn chỗ đó. Do vậy, bệnh phế khí nghịch, nhiều đờm không thể không tìm cách trị gấp. Ô mai có vị chua tính liễm, có thể thăng, có thể giáng, giúp thuận khí chỉ khái, hóa đờm”. Điều đó khẳng định vai trò cốt yếu của Ô mai trong các bài thuốc trị ho, đặc biệt các chứng ho dai dẳng lâu ngày không khỏi.
Bảo Thanh, Thuốc ho bổ phế – Với ô mai, vỏ quýt, mật ong và các thảo dược
Vận dụng và phát huy công dụng của ô mai trong trị ho, nhất là các chứng ho dai dẳng lâu ngày, ô mai, cùng với các vị thuốc quen thuộc khác như vỏ quýt, mật ong đã được gia thêm vào bài thuốc có lịch sử 300 năm Xuyên bối tỳ bà cao, tạo nên thuốc ho bổ phế Bảo Thanh. Công thức thuốc gồm nhiều vị thuốc, được kết hợp với nhau thành một phương thuốc hoàn chỉnh, theo nguyên lý của y học cổ truyền. Thuốc phát huy tác dụng hiệp đồng tăng cường: vừa chữa trị triệu chứng (trị ho, hóa đờm), vừa coi trọng bổ dưỡng (bổ phế), nên cải thiện bệnh từ gốc.
Bảo Thanh là thuốc ho bổ phế cao cấp, sản phẩm tâm huyết của tập thể các dược sĩ, bác sĩ, lương y, thầy thuốc của công ty Dược phẩm Hoa Linh. Thuốc được nghiên cứu cẩn trọng từ công thức, tới kỹ thuật bào chế, phối thuốc, và được sản xuất trong nhà máy đạt các tiêu chuẩn thực hành tốt của tổ chức y tế thế giới (GMP, GLP, GSP – WHO), nhằm tạo ra thuốc có hiệu quả tốt nhất tới tay người sử dụng.
Thuốc ho bổ phế Bảo Thanh điều trị hiệu quả các chứng ho do cảm cúm, ho do cảm lạnh, nhiễm lạnh, ho gió, ho khan, ho có đờm, ho do viêm họng, viêm phế quản. Nhất là các chứng ho dai dẳng lâu ngày do phế âm hư, ho tái đi tái lại do dị ứng thời tiết, sử dụng thuốc ho Bảo Thanh cho hiệu quả rất tốt.
Với uy tín chất lượng, thuốc ho bổ phế Bảo Thanh được nhân dân cả nước tin dùng trong nhiều năm qua. Sản phẩm đã nhận được các giải thưởng cao quý như: Nhãn hiệu nổi tiếng Việt Nam, Top 20 nhãn hiệu hàng đầu Việt Nam, Sản phẩm thuốc ho bổ phế được tin dùng số 1 do người tiêu dùng bình chọn.
Bên cạnh sự tín nhiệm của người tiêu dùng, năm 2014, thuốc ho bổ phế Bảo Thanh được Bộ y tế trao tặng giải thưởng Ngôi sao thuốc Việt, nhằm tôn vinh thuốc sản xuất trong nước có chất lượng tốt.
