Thịt nướng vốn là món ăn được yêu thích với mùi vị và hương thơm hấp dẫn mà khó có phương pháp chế biến nào thay thế được. Tuy nhiên, bạn có biết thịt nướng cháy khét có khả năng tăng nguy cơ ung thư?
Theo PGS TS BS. Lâm Vĩnh Niên – Trưởng khoa Dinh dưỡng – Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, các amin dị vòng và hydrocarbon thơm đa vòng là các hóa chất hình thành khi thịt (bò, heo, cá, gia cầm) được nấu ở nhiệt độ cao (chiên, nướng) trực tiếp trên ngọn lửa.
Các amin dị vòng được hình thành khi các axit amin, đường, creatine (là những chất có trong cơ) phản ứng với nhiệt độ cao. Các hydrocarbon thơm đa vòng được hình thành khi mỡ của thịt tiếp xúc trực tiếp với bề mặt nóng hoặc ngọn lửa, gây cháy và khói, từ đó dính lên bề mặt thịt. Trên thực nghiệm, các chất này có khả năng gây đột biến gen và từ đó làm tăng nguy cơ ung thư.
Ngoài ung thư ruột, bàng quang và thận, nhiều nguyên cứu còn cho thấy tác hại của các chất này đến hệ thần kinh và khả năng sinh sản của nam giới khi ăn thường xuyên. Cụ thể, hàm lượng các amin dị vòng và hydrocarbon thơm đa vòng trong gần 0,9 kg thịt nướng bị cháy khét tương đương với lượng benzopyrene (một loại chất có khả năng gây ung thư cao) có trong khói của 600 điếu thuốc lá.
PGS TS BS. Lâm Vĩnh Niên cũng cho biết đến nay chưa có hướng dẫn chính thức về lượng amin dị vòng và hydrocarbon thơm đối với thịt. Để hạn chế nguy cơ phơi nhiễm với các hóa chất này, người dân cần lưu ý về phương pháp chế biến:
– Tránh để thịt tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa hoặc bề mặt kim loại nóng.
– Không kéo dài thời gian nấu (đặc biệt ở nhiệt độ cao).
– Sử dụng lò vi ba để nấu thịt trước khi nướng để giúp làm giảm thời gian tiếp xúc nhiệt độ cao.
– Xoay trở thịt liên tục khi nướng.
– Bỏ phần mỡ khỏi thịt trước khi nướng.
– Gỡ bỏ phần cháy đen của thịt, không dùng phần nước chảy ra.
– Giữ vỉ nướng sạch dầu mỡ. Nếu khay nướng dính quá nhiều phần cháy đen từ những lần nướng trước, hãy làm sạch nó trước khi nướng để đảm bảo không ảnh hưởng đến lần nướng tiếp theo.
“Chưa có thông tin về việc làm giảm các tác nhân sinh ung thư nêu trên bằng cách ăn kèm một thực phẩm khác. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy việc ướp thịt (đặc biệt với giấm, tỏi) có thể làm giảm nguy cơ hình thành các chất sinh ung thư”, bác sĩ Niên nói.
