Zika là một bệnh lây truyền qua muỗi Aedes, cũng là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết dengue và vi rút chikungunya.- Muỗi tấn công và đốt người vào ban ngày và có thể sống ở cả trong và ngoài nhà.
Bệnh do virus ZIKA được ghi nhận đầu tiên vào năm 1947 tại khu rừng ZIKA của Uganda (một quốc gia tại châu Phi).
Cũng giống như sốt xuất huyết, bệnh được lây truyền qua vật chủ trung gian là muỗi, hay cụ thể hơn là muỗi Aedes (muỗi lan truyền bệnh sốt xuất huyết). Chính vì vậy, qua thời gian căn bệnh này đã xuất hiện ở nhiều nước trên thế giới.
 |
| Zika là một bệnh lây truyền qua muỗi Aedes. |
Cho đến gần đây, Zika là một bệnh nhiệt đới hiếm gặp, có kèm theo các triệu chứng nhẹ. Tên của nó được đặt theo tên khu rừng Zika ở Uganda – nơi căn bệnh lần đầu tiên được các nhà khoa học phát hiện trong những năm 1940. Zika lây nhiễm qua muỗi, và được coi là một “arbovirus” (bệnh virus lây truyền qua động vật chân khớp), tương tự như sốt xuất huyết.
Chỉ có một số ít các trường hợp nhiễm Zika từng được ghi nhận trước năm 2013. Tuy nhiên, các nhà khoa học bắt đầu chú ý, sau khi nhiều ca bệnh được phát hiện ở các đảo trên Thái Bình Dương và Đông Nam Á. Kể từ đó, Zika lan tới Brazil – nơi 1,5 triệu người có thể bị nhiễm bệnh, theo ước tính.
Các ổ dịch quy mô lớn ở Brazil khiến các nhà khoa học lần đầu tiên tìm thấy sự liên kết giữa virus Zika với dị tật bẩm sinh gọi là tật đầu nhỏ. Đây là thuật ngữ y tế chỉ những trường hợp có kích thước đầu nhỏ bất thường.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện chưa có trường hợp tử vong do Zika nào được báo cáo. Tuy nhiên, người dân đang rất thiếu hiểu biết về virus, cũng như dịch bệnh đã lan rộng trên toàn thế giới chỉ trong vài năm này. Bên cạnh đó, số lượng nghiên cứu về Zika cũng không nhiều, trong khi chẩn đoán lâm sàng là rất khó.
Tật đầu nhỏ là gì?
Đây là một dị tật bẩm sinh nghiêm trọng và không hay gặp, được các bác sĩ tin là gây ra bởi sự phát triển dưới mức bình thường của não bộ thai nhi. Trẻ bị đầu nhỏ bẩm sinh sẽ gặp nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài về thể chất và phát triển. Trong đó, có bao gồm: động kinh, đi lại và học tập khó khăn, thị lực kém và nghe không rõ.
Tại Mỹ, cứ trong 10.000 trẻ sơ sinh, thì lại có khoảng 2–12 trường hợp bị tật đầu nhỏ. Nó thường liên quan tới sự nhiễm trùng nhất định của người mẹ trong quá trình mang thai, hoặc do thai phụ có sử dụng rượu.
Những nghiên cứu hiện nay về vi rút Zika
Một vấn đề đáng lo ngại hiện đang được nghiên cứu là mối liên quan giữa nhiễm virus Zika ở người mẹ và tật đầu nhỏ ở đứa con (trẻ sơ sinh có vòng đầu nhỏ hơn trung bình). Đặc biệt Brazil đã chứng kiến sự tăng vọt số trẻ bị tật đầu nhỏ từ tháng năm 2015, ở mức được báo cáo là cao gấp 10 lần so với những năm trước.
Những trẻ này đã được xét nghiệm vi rút Zika với kết quả khác nhau – một số dương tính và một số âm tính với vi rút. Vi rút Zika đã được xác nhận có mặt trong hai mẫu nước ối của trẻ bị tật đầu nhỏ.
Đến nay, chưa ai biết về lây truyền của vi rút từ mẹ sang con trong quá trình cho con bú.
Một số vùng khác như Polynesia thuộc Pháp đã thấy sự gia tăng dị tật não và cột sống ở thai nhi và trẻ sơ sinh trong những năm qua. Theo PAHO, cơ quan y tế Polynesia thuộc Pháp đưa ra giả thuyết rằng nhiễm vi rút Zika có thể liên quan với những bất thường này nếu người mẹ bị nhiễm vi rút trong 3 tháng đầu hoặc 3 tháng thứ hai của thai kỳ.
Zika lây nhiễm ra sao?
Bệnh Zika lây nhiễm qua muỗi Aedes, khi chúng đốt một người bệnh rồi cắn một vật chủ khác. 2 loài muỗi truyền bệnh thường gặp nhất là Aedes aegypti và Aedes albopictus.
Cả 2 loài nói trên đều là các loài xâm lấn, phân bố ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm cả Nam và Tây Nam châu Mỹ. Người ta tin rằng Aedes albopictus – còn gọi là muỗi hổ châu Á – xâm nhập vào nước Mỹ từ giữa thập niên 1980, trong các lốp xe nhập khẩu.
Virus Zika – “Báo động đỏ toàn cầu” có nguy cơ đổ bộ Việt Nam
(Xã hội) – (Phunutoday) – Virus này đang lây lan nhanh, có thể làm bùng phát dịch lớn với hàng trăm nghìn trường hợp nhiễm bệnh. |
Cơn đau báo bệnh cần đi khám ngay trước khi quá muộn
(Sức khỏe) – (Phunutoday) – Cơn đau báo bệnh cần đi khám ngay trước khi quá muộn – mọi người hãy lưu ý để đi đảm bảo an toàn sức khỏe! |
