Cụm từ rau đay và El Nino được mọi người bàn tán mạnh trong những ngày qua do chuyện một cô gái Hà Nội có trình độ cao nhưng không biết 2 kiến thức cơ bản này. Tạm gác chuyện bàn về lỗ hổng kiến thức của cô nàng kỹ sư và nhiều bạn trẻ hiện giờ mà chúng ta hãy bàn về chuyện El Nino và rau đay.
El Nino là gì? Ai cũng biết là hiện tượng thời tiết nhưng cụ thể là thế nào thì chưa hẳn mọi người nắm được. El Nino trong tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là “Đứa trẻ”. Cứ trung bình 3-10 năm, ngư dân vùng biển tại Peru phát hiện ra nước biển ấm dần lên vào mùa đông, khoảng vài tuần trước Lễ Giáng Sinh (thời điểm Chúa ra đời). Đây chính là một nghịch lý, nhưng nó vẫn tồn tại có chu kì và kéo theo hiện tượng hơi nước ở biển bốc lên nhiều hơn, tạo ra những cơn mưa như thác đổ ở Nam Mỹ.
Do hơi nước bị hút về hết Nam Mỹ nên phía bờ bên kia Thái Bình Dương gồm Úc, Philippines, Thái Lan, Việt Nam chịu cảnh khô hạn nắng nóng kéo dài. Ở Việt Nam có thể thấy rõ qua tình trạng khô hạn, thiếu nước ngọt và thời tiết khô nóng, không mưa kéo dài. Miền Nam thì chịu nạn xâm mặn, hạn hán còn ở miền Bắc, đến giữa tháng 11, tức 10 ngày sau lập đông mà thời tiết vẫn như mùa hè.
Khi nắng nóng như vậy thì rõ ràng ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe con người. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm, có khoảng 150.000 người chết do các bệnh có liên quan đến biến đổi khí hậu như bệnh tim, hô hấp, tiêu chảy do nhiệt độ tăng quá cao. Vì chịu tác động của nắng nóng con người dễ bị gia tăng các bệnh tai biến mạch máu não, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, thậm chí gây đột tử. Ngay cả những người khỏe mạnh thì khi nóng trong người, cơ thể hay cảm thấy ngột ngạt, bức bối khó chịu lại dễ bị các bệnh nhiệt miệng, loét mồm, chán ăn, khó ngủ, hay ngứa, nổi mụn trên da. Nhiệt cao còn gây ra sự kém tập trung, bất an hay cáu gắt, khó điều hòa.
Để làm mát trong người, chống chọi với thời tiết bên ngoài thì từ ngàn xưa, ông cha ta đã dùng các loại rau quả, thảo mộc để ăn. Các chuyên gia hiện giờ cũng cho rằng không gì làm mát cơ thể bằng việc thanh lọc bên trong bằng việc ăn uống hợp lý, chú trọng việc ăn các loại rau mát. Và trong rau mát thì phải kể đến rau đay.
Đúng vậy, theo y học cổ truyền thì rau đay là loại rau có vị ngọt, tính hàn, không độc. Rau đay có tác dụng làm mát, tiêu khát, giải nhiệt, chữa trúng nắng. Vì rau đay có nhiều nước, chữa nhiều nhầy, có nhiều đường nên ích lợi cho việc giải nhiệt. Tính hàn của rau đay giúp hóa giải mọi hiện tượng nóng trong.
Còn theo y học hiện đại, rau đay là loại rau tương đối giàu dinh dưỡng nhiều canxi và sắt. Đặc biệt rau đay có lợi cho người bị tim mạch vốn hay mệt mỏi do nắng nóng. Do hạt rau đay có chứa nhiều olitorisid chứa hoạt tính trợ tim cao nên nó giúp tăng sức co cơ tim và giảm nhịp tim gần giống như hoạt tính sinh học của strophantin – chất được y học dùng trong điều trị các bệnh về tim.