Hôm nay, 5/12, VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết đã chuyển hồ sơ vụ án Cố ý truyền HIV cho người khác đến TAND TP Vũng Tàu. Hai nghi can Lê Trung Linh (32 tuổi) và Huỳnh Văn Thế (31 tuổi) sẽ bị đưa ra xét xử sơ thẩm vì hành vi cố ý đâm kim tiêm nhiễm HIV vào trẻ em.
Giấy chứng nhận tâm thần được coi là bảo bối trước tòa
Tuy nhiên, chủ mưu trong nghi án này là bà Đào Thị Thu Thảo (35 tuổi) lại được đình chỉ điều tra vì bà có giấy chứng nhận tâm thần. Theo cáo trạng, đầu năm 2014, Thảo biết bạn trai mình ở Vũng Tàu quan hệ tình cảm và có con với người phụ nữ khác. Cô ta lên mạng tìm thuê Linh (32 tuổi, giám đốc công ty dịch vụ thông tin) theo dõi gia đình tình địch với giá 20 triệu.
Sau khi nắm được thông tin thì tháng 4/2015 cả hai lập mưu bắt cóc nhưng không thành. Một tháng sau, Thảo chuyển hướng sang việc dùng kim tiêm bơm máu nhiễm HIV vào con tình địch. Linh đã thuê Thế làm việc này. Ngày quốc tế thiếu nhi 1/6/2015, Thế đi mua máu HIV với giá 200.000 rồi cùng Linh xuống cổng trường nơi ‘mục tiêu’ theo học. Thế đã đâm kim tiêm có máu vào chân nạn nhân rồi tẩu thoát. Rất may, gia đình phát hiện sớm đưa bé đi điều trị phác đồ phơi nhiễm HIV. Sau một năm, bé được xác định âm tính với virus HIV.
Tháng 4 vừa qua, Thế liên lạc với gia đình nạn nhân dọa dẫm và ra giá 150 triệu để dàn xếp. Khi y nhận tiền thì bị cảnh sát bắt và từ đây, các mắt xích khác của vụ án được khui ra, Linh và Thảo bị bắt. Việc Linh và Thế bị truy tố là điều hoàn toàn đích đáng với tội danh của 2 kẻ trực tiếp tham gia vụ án. Nhưng việc Thảo được VKS tỉnh này đình chỉ điều tra khi có kết luận tâm thần thì khiến dư luận bàn tán xôn xao.
Sở dĩ VKSND tỉnh đình chỉ việc điều tra Thảo là do 3/8, Viện pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa có kết luận bà Thảo bị bệnh trầm cảm nặng, có triệu chứng loạn thần trước, trong và sau khi gây án. Tại thời điểm giám định cô ta bị “trầm cảm vừa”. Kết luận cũng cho hay: “Tại thời điểm gây án và hiện nay: Đương sự không có năng lực nhận thức và điều khiển hành vi”. Theo tinh thần nhân đạo của Bộ luật hình sự nước ta thì những người bị tâm thần sẽ không phải chịu trách nhiệm trước pháp luật vì những hành vi gây ra mà còn được tạo điều kiện để trị bệnh.
Có ý kiến cho rằng đúng là Thảo phải có vấn đề về thần kinh thì mới hành động dại dột và độc ác đến như thế. Nhưng có ý kiến cho rằng Thảo chẳng làm sao cả vì người tâm thần thì không thể bày mưu tính kế hay đến như vậy mà lại còn là giám đốc một chi nhánh công ty.
Việc dư luận xôn xao khi thấy bà Thảo sau khi bị bắt thì xuất hiện giấy chứng nhận tâm thần cũng dễ hiểu. Chúng tôi là cơ quan báo chí nên không đủ phương tiện và khả năng để kết luận về tình trạng của bà Thảo (đây là công việc của cơ quan giám định) nhưng có thực tế là trong thời gian qua, có nhiều vụ mà nghi can chính bỗng dưng được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự bởi có trong tay giấy chứng nhận tâm thần.
Tại kỳ họp quốc hội vừa qua, ông Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an Nghệ An, Đoàn Đại biểu Quốc hội Nghệ An cũng đã đề cập chuyện này khi cho biết: “Hiện nay tình trạng chạy án bằng giám định tâm thần diễn ra rất phổ biến. Nhiều đối tượng giết người, cướp tài sản, buôn bán ma túy nhưng sau đó muốn thoát tội tử hình thì giám định tâm thần. Đây là một thực tế”.
Để xử lý loại tội phạm lợi dụng bệnh án tâm thần nhằm mục đích chạy án, ngoài trách nhiệm của các cơ quan thực thi pháp luật trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cần sự công tâm của ngành y tế trong việc giám định tâm thần bởi hiện tại, việc chứng minh một người có tâm thần hay không phụ thuộc vào kết quả của hội đồng giám định pháp y.
Kỳ sau: Làm thế nào để xác định người tâm thần?
