Thống kê mới nhất từ Statista cho thấy, vào năm 2021, 46% người Mỹ dành 5 – 6 giờ trên điện thoại mỗi ngày và 11% sử dụng điện thoại trên 7 giờ/ ngày. Nói cách khác, con người ngày càng phụ thuộc quá nhiều vào điện thoại thông minh của mình.
Điện thoại thông minh khiến chúng ta giảm trí nhớ
Sự thật là, trước khi có điện thoại thông minh, đầu của chúng ta sẽ chứa một bộ nhớ có thể ghi nhớ các số điện thoại và thậm chí nhớ đường, địa chỉ. Nhưng những việc này giờ đã được smartphone thực hiện.
Bộ não của chúng ta và điện thoại thông minh của chúng ta tạo thành một mạng lưới tương tác phức tạp: sự thông minh hóa cuộc sống đã tăng lên từ giữa những năm 2000, nhưng đã bị đẩy nhanh bởi đại dịch, cũng như việc sử dụng internet nói chung. Thời gian căng thẳng, cô lập và kiệt sức kéo dài cũng có tác động tiêu cực tới trí nhớ.
Trong số những người được khảo sát bởi nhà nghiên cứu trí nhớ Catherine Loveday vào năm 2021, 80% cảm thấy rằng trí nhớ của họ tồi tệ hơn trước đại dịch. Nhưng lý do không chỉ bởi Covid-19.
Giáo sư Oliver Hardt, người nghiên cứu sinh học thần kinh của trí nhớ và sự quên lãng tại Đại học McGill ở Montreal cho hay: “Một khi bạn ngừng sử dụng bộ nhớ của mình, nó sẽ trở nên tồi tệ hơn, khiến bạn sử dụng thiết bị của mình nhiều hơn.” Nói đơn giản hơn, smartphone khiến chúng ta ít động não hơn.
GPS khiến bạn bớt thông minh?
Giáo sư Hardt chia sẻ thêm: “Chúng tôi có thể dự đoán rằng việc sử dụng GPS kéo dài có thể sẽ làm giảm mật độ chất xám trong vùng hồi hải mã. Mật độ chất xám trong vùng não này giảm đi kèm theo một loạt các triệu chứng, chẳng hạn như tăng nguy cơ trầm cảm và các bệnh lý tâm thần khác, cũng như một số dạng sa sút trí tuệ.
Hệ thống định vị dựa trên GPS không yêu cầu bạn phải tạo một bản đồ địa lý phức tạp. Thay vào đó, họ chỉ cho bạn biết định hướng, chẳng hạn như ‘Rẽ trái ở đèn tiếp theo.’ Đây là những phản ứng hành vi rất đơn giản, không ảnh hưởng nhiều đến vùng hải mã. Đọc bản đồ rất khó nhưng những việc khó lại tốt cho bạn, bởi vì chúng tham gia vào các quá trình nhận thức và cấu trúc não có những tác động khác đến hoạt động nhận thức chung của bạn ”.
Ông Hardt khẳng định: “cái giá phải trả của việc lạm dụng smartphone nói chung và GPS nói riêng có thể là sự gia tăng đáng kể đối với chứng mất trí. Bạn càng ít sử dụng tâm trí của mình, bạn càng ít sử dụng các hệ thống chịu trách nhiệm về những thứ phức tạp như ký ức theo từng giai đoạn, hoặc sự linh hoạt trong nhận thức, thì càng có nhiều khả năng phát triển chứng sa sút trí tuệ.
Có những nghiên cứu chỉ ra rằng, khi bạn là một giáo sư đại học, bạn sẽ khó mắc chứng sa sút trí tuệ hơn. Và lý do không phải là những người này thông minh hơn – mà là cho đến khi về già, họ vẫn làm những công việc đòi hỏi nhiều về tư duy.”
Mặc dù điện thoại thông minh rõ ràng có thể mở ra những kiến thức hoàn toàn mới, nhưng chúng cũng có thể kéo chúng ta ra khỏi khoảnh khắc thực tế. Khi chúng ta không tham gia một trải nghiệm, chúng ta ít có khả năng nhớ lại nó một cách chính xác và ít trải nghiệm được nhớ lại thậm chí có thể hạn chế khả năng có những ý tưởng mới và khả năng sáng tạo của chúng ta.
Nhà khoa học thần kinh và nhà nghiên cứu trí nhớ nổi tiếng Wendy Suzuki gần đây cũng khẳng định: “Nếu chúng ta không thể nhớ những gì chúng ta đã làm, thông tin chúng ta đã học và các sự kiện trong cuộc sống của chúng ta, nó sẽ thay đổi chúng ta… Phần não ghi nhớ thực sự xác định lịch sử cá nhân của chúng ta. Nó xác định chúng ta là ai ”.
Catherine Price, nhà văn khoa học và là tác giả của cuốn sách “How to Break Up With Your Phone” cũng đồng tình. Cô lo lắng hơn nhiều về việc điện thoại sẽ khiến chúng ta thường xuyên bị phân tâm và cho rằng việc sử dụng điện thoại thông minh quá mức có thể gây hại cho khả năng sáng suốt của chúng ta: “bạn không thể có cái nhìn sâu sắc nếu bạn không có tư liệu trong não của mình, đó thực sự là những ký ức dài hạn. ”
Tất nhiên, điện thoại thông minh được tạo ra để thu hút sự chú ý của chúng ta. Price nói: “Các ứng dụng kiếm tiền bằng cách thu hút sự chú ý của chúng ta. Tôi coi các thông báo là sự gián đoạn vì chúng làm gián đoạn những gì chúng ta đang làm.”
Đối với Oliver Hardt, điện thoại khai thác sinh học của chúng ta:“Con người là một loài động vật rất dễ bị tổn thương và lý do duy nhất khiến chúng ta không bị tuyệt chủng là chúng ta có một bộ não siêu việt: để tránh bị săn mồi và tìm thức ăn, chúng ta phải thực sự chú ý đến môi trường của mình. Sự chú ý của chúng ta có thể thay đổi nhanh chóng và khi nó xảy ra, mọi thứ khác đang được quan tâm sẽ dừng lại, đó là lý do tại sao chúng ta không thể thực hiện đa nhiệm.”
Smartphone có thể thay đổi não bộ con người?
Theo nghiên cứu đang tiến hành của ABCD, theo dõi hơn 10.000 trẻ em Mỹ cho đến khi trưởng thành, việc sử dụng điện thoại thông minh có thể thay đổi não bộ. Các kết quả ban đầu cho thấy, có mối quan hệ giữa việc sử dụng công nghệ và mỏng vỏ não.
Nghiên cứu cho hay: “Trẻ nhỏ sử dụng nhiều công nghệ hơn sẽ có vỏ não mỏng hơn – thường xảy ra ở độ tuổi lớn hơn”. Mỏng vỏ não là một phần bình thường của quá trình lớn lên và sau đó già đi, và có thể liên quan đến các bệnh thoái hóa như Parkinson và Alzheimer cũng như chứng đau nửa đầu.
Theo các nhà khoa học, cách duy nhất để kiểm soát thời gian sử dụng smartphone là đặt báo thức cho chúng – khoảng 15 phút một lần, thời gian này có thể gọi là giải lao công nghệ. Sau đó, hãy tăng thời gian lên 20 phút. Nếu bạn có thể cách ly điện thoại tới 60 phút thì đó là một thành công.
Tất nhiên, việc mất trí nhớ và sự tập trung có thể do nhiều tác động khác như: tuổi tác, công việc hoặc con cái nhưng cũng rất có thể do cách bạn tương tác với thiết bị của mình. Các bằng chứng khoa học và thử nghiệm thực tế cho thấy, nếu bạn có thể tránh xa điện thoại, bạn sẽ giữ được bình tĩnh và ghi nhớ tốt hơn.
