Nếu không bị tăng huyết áp nhưng vẫn có hiện tượng chóng mặt, nguyên nhân có thể do hạ đường huyết, tổn thương tai hay thiếu máu, u não…
Ai hay bị chóng mặt?
Những người bị tăng huyết áp thường có biểu hiện chóng mặt. Nguyên nhân do huyết áp cao lâu ngày có thể gây thiếu máu não và thoái hóa mạch máu não, dẫn đến một số triệu chứng chóng mặt, đau đầu, buồn nôn. Đôi khi huyết áp cao gây hiện tượng phình động mạch nhỏ, nếu vỡ ra sẽ tạo thành xuất huyết não và chảy máu.
Chóng mặt được chia thành ba loại
1. Chóng mặt dai dẳng
Thông thường, chóng mặt cấp tính kéo dài từ một đến hai tuần rồi biến mất, nếu kéo dài trên một tháng là chóng mặt dai dẳng. Nó có thể là hậu quả của các yếu tố khác nhau như bệnh não, thiếu máu và các bệnh hệ thống.
2. Chóng mặt tiền đình
Chóng mặt tiền đình xảy ra với ảo giác về sự chuyển động, chẳng hạn như cảm giác quay, lắc và di chuyển. Chóng mặt tiền đình chia thành hai dạng là chóng mặt trung ương và chóng mặt ngoại vi.
3. Chóng mặt toàn thân
Khi mắc bệnh tim mạch, người bệnh có thể gặp hiện tượng huyết áp cao hoặc thấp, bệnh van tim, nhịp tim bất thường, thiếu máu cơ tim và các chứng chóng mặt khác.
Ngoài ra, mắc chứng nhiễm độc niệu, viêm gan nặng và tiểu đường, thiếu máu và chảy máu do bệnh máu khó đông, sốt nhiễm trùng cấp tính… cũng có thể gây chóng mặt.
Vì sao huyết áp bình thường vẫn bị chóng mặt?
1. Hạ đường huyết
Khi lượng đường trong máu thấp, bạn dễ cảm thấy chóng mặt, do các tế bào não chủ yếu dựa vào glucose để tạo năng lượng. Ngoài ra, các triệu chứng tâm thần như không tập trung, lơ mơ, dáng đi không vững, chậm nói cũng có thể xuất hiện, trường hợp nặng còn có thể xuất hiện ảo giác.
Hạ đường huyết kéo dài dễ dẫn đến suy nhược hệ thần kinh trung ương, nặng hơn có thể hôn mê, thậm chí mất ý thức. Một số người khi bị hạ đường huyết cũng có triệu chứng động kinh.
Do hạ đường huyết có hại cho cơ thể con người, có thể đe dọa đến tính mạng và gây ra các biến cố tim mạch, mạch máu não, cần đặc biệt chú ý và xử lý kịp thời khi hiện tượng này xảy ra.
2. Tổn thương tai
Tai trong không chỉ có chức năng nghe mà còn là cơ quan giữ thăng bằng quan trọng trong cơ thể con người. Cơ quan tiền đình ở tai trong đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tư thế cân bằng và tầm nhìn rõ ràng, đồng thời ống bán khuyên của tai cũng là một bộ phận cảm giác liên quan đến việc duy trì tư thế, thăng bằng.
Trong y học lâm sàng, các bệnh như hội chứng Meniere (rối loạn thính lực), sỏi tai dễ dẫn đến hoa mắt, chóng mặt. Bệnh Meniere thường xảy ra ở người trung niên, ít gặp ở người già và trẻ em. Bệnh sẽ liên tục gây tổn thương chức năng tiền đình, dẫn đến đi đứng không vững, chóng mặt thường kéo dài hơn nửa giờ.
3. Thoái hóa đốt sống cổ
Thoái hóa đốt sống cổ do giao cảm có thể gây hưng phấn thần kinh giao cảm, dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn và nôn.
Ngoài ra, khi cột sống cổ bị thoái hóa chèn ép vào động mạch đốt sống sẽ dẫn đến việc máu cung cấp cho tuần hoàn sau không đủ, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, ù tai, choáng váng đột ngột. Cũng có một số người bị đau nhức do thoái hóa đốt sống cổ, lâu ngày dẫn đến chất lượng giấc ngủ kém, hoa mắt chóng mặt.
Những người bị thoái hóa đốt sống cổ phải tránh cúi đầu trong thời gian dài, cứ sau nửa giờ nên ngửa cổ ra sau để thư giãn cơ bắp, hoặc thực hiện chườm nóng cục bộ, vật lý trị liệu và sưởi ấm bằng điện để cải thiện việc cung cấp máu cho đầu.
4. Biểu hiện sớm của bệnh mạch vành
Các triệu chứng ban đầu của bệnh mạch vành chủ yếu là rối loạn nhịp tim, chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi…. Một vài người còn kèm theo tắc nghẽn hô hấp và tuần hoàn, tức ngực, đánh trống ngực, khó thở.
Trên thực tế, căn bệnh này có liên quan chặt chẽ với bệnh cao huyết áp và mỡ trong máu cao, do máu quá đặc nên tim sẽ bị thiếu máu cục bộ và thiếu oxy trong thời gian ngắn, từ đó hình thành các mảng xơ vữa động mạch vành.
Cách điều trị bệnh mạch vành tốt nhất là dùng thuốc để đạt hiệu quả ổn định, nếu tình trạng bệnh nhân nặng hơn thì phải đặt stent tim.
5. Thiếu máu
Cơ thể nếu ở trạng thái khỏe mạnh, số lượng mô tạo máu và sự khuếch tán của các tế bào hồng cầu trong cơ thể quyết định chất lượng và số lượng máu, cũng như tỷ lệ sử dụng sắt.
Một khi cơ thể thiếu chất dinh dưỡng hoặc chức năng tạo máu của hồng cầu bị tắc nghẽn sẽ xuất hiện triệu chứng thiếu máu trầm trọng. Thiếu máu có một triệu chứng rất điển hình, đó là chóng mặt, đặc biệt vào buổi sáng khi thức dậy, mở mắt ra sẽ thấy choáng váng, trường hợp nặng còn có thể bị choáng.
6. U não
Nếu các vấn đề như huyết áp bình thường, đường huyết bình thường, không thiếu máu, cột sống cổ không có thoái hóa, không thích uống rượu, nhưng luôn có các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, rất có thể nguyên nhân là u não.
Nếu có khối u trong não, các chuyên gia y tế sẽ được tìm thấy trong lần kiểm tra đầu tiên. Do đó, nếu phát hiện thấy bất thường, nên đến bệnh viện để kiểm tra thể chất kịp thời.
Làm thế nào để ngăn ngừa chóng mặt?
1. Giữ tâm trạng thoải mái
Người bệnh không nên có thái độ thờ ơ nhưng cũng đừng quá băn khoăn, lo lắng. Lo lắng, căng thẳng kéo dài càng dễ làm rối loạn chức năng thần kinh tự chủ trầm trọng hơn, từ đó làm bệnh nặng thêm.
Vào các ngày trong tuần, người bệnh nên giữ tâm trạng lạc quan, thoải mái, tham gia nhiều hơn các hoạt động giải trí, giao tiếp với người thân, bạn bè, đồng nghiệp để loại bỏ căng thẳng.
2. Giữ không khí trong nhà luôn trong lành và lưu thông, thường xuyên mở cửa sổ để thông gió
Cố gắng giữ không khí trong nhà ở mức thích hợp, thường xuyên ra ngoài, tới nơi yên tĩnh đi dạo để hít thở không khí trong lành nhiều hơn. Nên tránh những nơi đông đúc có ô nhiễm không khí cao và lưu thông kém.
Cố gắng đừng quá lo lắng trong công việc và cuộc sống hàng ngày, cũng đừng tạo thêm áp lực tâm lý nặng nề cho bản thân. Nên tham gia một số hoạt động giải trí đơn giản để chuyển hướng sự chú ý của bạn.
3. Theo dõi chế độ ăn uống
Trong chế độ ăn uống thông thường, hãy duy trì ăn uống điều độ, ăn nhiều thức ăn giàu chất dinh dưỡng và chú trọng chế độ ăn nhạt, tránh thức ăn cay, kích thích. Bạn có thể ăn ít hoặc ăn nhiều để giảm gánh nặng cho cơ thể, do điều này cũng có thể ngăn ngừa chứng chóng mặt một cách hiệu quả.
4. Ngủ đủ giấc
Thức khuya có thể khiến chứng chóng mặt trở nên trầm trọng hơn. Bạn cũng có thể thử mở cửa sổ khi ngủ để không khí trong lành tràn vào phòng, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Theo Hướng Dương (ngoisao.vnexpress) – Ảnh: T.H
