Con gái chị Trang hơn 2 tuổi nhưng chỉ nặng 8,5kg, cao 79cm. Đi khám, bác sĩ bảo suy dinh dưỡng cấp độ hai, thiếu cả chiều cao lẫn cân nặng. Bà mẹ 8x căng thẳng lên đủ diễn đàn làm cha mẹ, học mọi công thức nấu ăn bổ dưỡng cho con nhưng không ăn thua. Mỗi lần con ốm, chị lại càng stress vì biết chắc bé sẽ “ngót” đi vài lạng.
Kết quả khám dinh dưỡng cũng khiến chị Mai Anh (28 tuổi, TP HCM) giật mình. Bác sĩ nói bé suy dinh dưỡng thể thấp còi, 34 tháng nặng 15kg bụ bẫm và vượt chuẩn cân nặng, nhưng chiều cao chỉ 84cm. Theo đúng chuẩn, phải cao 96cm ở tầm tuổi này. Trước nay, bé được tẩm bổ đủ chất từ thịt cá đắt tiền đến nhiều sữa nhập khẩu, nhưng chỉ to “chiều ngang”, mà không phát triển “chiều dọc”.
Hai bà mẹ bỉm sữa được khuyên kết hợp đầy đủ dinh dưỡng hợp lý và chế độ sinh hoạt đều đặn. Đây là những mắc xích liên quan mật thiết, giúp trẻ tăng trưởng khỏe mạnh và phát triển tối ưu. Nếu một trong hai yếu tố mất cân đối, trẻ có khả năng suy dinh dưỡng thấp còi.
Trẻ khỏe mạnh có chỉ số chiều cao và cân nặng hợp lý. Ảnh: Shutterstock
Chế độ ăn uống và sinh hoạt giống như hệ bánh răng kép, cần được phối hợp đồng đều để bổ trợ cho nhau. Tẩm bổ mà không tập luyện có thể dẫn đến béo phì, chậm phát triển chiều cao. Thể dục thể thao thúc đẩy cơ thể trẻ hấp thu dinh dưỡng hiệu quả, tăng trưởng khỏe mạnh. Nếu vận động quá mức mà không được bổ sung năng lượng và dưỡng chất, thì không thể phát triển toàn diện thể lực lẫn trí lực.
Quan niệm phải ăn nhiều thực phẩm giàu canxi để con cao lớn của chị Mai Anh, cho bé ăn nhiều thịt cá giàu đạm và ngũ cốc bột đường để nhanh tăng cân của chị Mai Trang… đều chưa đúng. Trẻ dễ mất cân bằng dinh dưỡng, thiếu các nhóm chất cần thiết khác (béo, vitamin, khoáng chất).
Bữa ăn của trẻ cần cân bằng, đầy đủ và đa dạng 4 nhóm chất: đạm, béo, bột đường, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, có thể sử dụng các sản phẩm chuyên biệt dành cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi, giàu đạm whey dễ hấp thu; canxi và vitamin D cải thiện chiều cao; chất xơ hòa tan Inulin & FOS và men vi sinh hỗ trợ tiêu hóa, hấp thu…
Ví dụ như Dielac Grow Plus dành trẻ suy dinh dưỡng thấp còi trên 2 tuổi, được Viện Dinh dưỡng Quốc gia chứng nhận lâm sàng giúp trẻ tăng cân sau 3 tháng, sau khi nghiên cứu trên 196 trẻ 2-5 tuổi suy dinh dưỡng thấp còi tại Tuyên Quang năm 2016.
Trong sinh hoạt hàng ngày, mẹ nên khuyến khích trẻ vui chơi ngoài trời, vận động làm việc nhà. Phụ huynh cũng nên tạo điều kiện cho con đi dã ngoại khám phá thiên nhiên, theo học các lớp năng khiếu và thể thao… Tránh để trẻ ngồi yên một chỗ xem điện thoại, tivi hay nằm ườn.
Ngoài ra, trẻ cần ngủ đủ giấc và trước 21h, bởi hormone tăng trưởng được tiết ra nhiều nhất từ 23h đêm đến 2h sáng. Thức khuya, dậy trễ không chỉ khiến bé uể oải, mà còn hạn chế phát triển chiều cao.
