Kiểu ăn kiêng phổ biến này bao gồm những ngày “nhịn ăn”, trong đó người ăn hạn chế nghiêm ngặt lượng calo – ví dụ xuống còn 1/4 khẩu phần hàng ngày hoặc ít hơn, – và những ngày “xả láng”, khi có thể ăn bất cứ thứ gì họ muốn.
Nhịn ăn cách ngày đã trở nên phổ biến trong những năm gần đây, do những lợi ích được gợi ý về tăng tuổi thọ và ngăn ngừa ung thư.
Thật vậy, một số nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng nhịn ăn không liên tục có thể làm giảm nguy cơ ung thư, trong khi các nghiên cứu quan sát lại gợi ý những người theo tôn giáo khiến họ phải nhịn chay thường sống lâu hơn những người cao tuổi không nhịn ăn.
Nhưng liệu có những mặt trái của việc nhịn ăn cách ngày hay không? Nghiên cứu được trình bày tại hội nghị thường niên của Hội Nội tiết châu Âu – diễn ra tại Barcelona, Tây Ban Nha – cho thấy cách ăn kiêng này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho chuyển hóa.
Cụ thể, nghiên cứu mới của Ana Cláudia Munhoz Bonassa, Đại học Sao Paulo, Brazil, chỉ ra rằng nhịn ăn cách ngày có thể làm giảm hoạt động bình thường của tuyến tụy và sản sinh insulin, do đó làm tăng nguy cơ đái tháo đường týp 2.
Nhịn ăn cách ngày có thể dẫn đến đái tháo đường
Một số nghiên cứu trước đây đã chi ra nhịn ăn trong một thời gian ngắn làm tăng stress oxy hóa và sản sinh các gốc tự do.
Stress oxy hóa và mức độ cao của các gốc tự do sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa và làm hư hại ADN, làm tăng nguy cơ ung thư, bệnh tim mạch và thoái hóa thần kinh.
Để tìm hiểu xem liệu nhịn ăn cách ngày có thực sự tạo ra các gốc tự do hay không, Bonassa và các cộng sự cho những con chuột trưởng thành khỏe mạnh ăn kiêng theo kiểu này trong 3 tháng.
Trong thời gian này, các nhà nghiên cứu đã đo và theo dõi mức insulin và chức năng của các con vật, trọng lượng cơ thể và lượng gốc tự do của chúng.
Khi hết giai đoạn ăn kiêng, những con chuột đã giảm cân như dự kiến. Tuy nhiên, sự phân bố mỡ cơ thể của chúng thay đổi bất ngờ.
Lượng mô mỡ ở bụng các con vật tăng lên. Mỡ bụng đã được chứng minh là có liên quan sâu sắc với đái tháo đường týp 2, với một số nghiên cứu thậm chí còn gợi ý một cơ chế phân tử mà thông qua đó mỡ bụng gây ra đái tháo đường.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn thấy tổn thương ở các tế bào tuyến tụy tiết insulin, cũng như mức độ cao của các gốc tự do và các dấu hiệu kháng insulin.
Nhận xét về những phát hiện này, nhà nghiên cứu Ana Cláudia Munhoz Bonassa nói: “Chúng ta nên cân nhắc rằng những người thừa cân hoặc béo phì, là những người lựa chọn kiểu ăn kiêng nhịn ăn cách ngày, có thể đã bị kháng insulin từ trước”.
“Tuy nhiên, mặc dù kiểu ăn kiêng này có thể dẫn đến giảm cân sớm và nhanh, về lâu dài nó có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe của họ, chẳng hạn như sự phát triển của đái tháo đường týp 2.”
“Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy mặc dù giảm cân, kiểu ăn kiêng nhịn ăn cách ngày có thể thực sự gây tổn thương tụy và ảnh hưởng đến chức năng insulin ở những người khỏe mạnh bình thường, có thể dẫn đến đái tháo đường và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng”.
Các nhà khoa học dự kiến sẽ nghiên cứu chi tiết hơn về các tác hại của việc nhịn ăn không liên tục đối với hoạt động bình thường của tuyến tụy và hoóc-môn insulin.
