Uống rượu không phải là yếu tố duy nhất có thể làm tổn thương gan của bạn. Gan có thể tổn thương do nhiều nguyên nhân như chấn thương, tiếp xúc với hóa chất, ăn uống không lành mạnh… Chính vì vậy, để bảo vệ gan, tránh uống rượu thôi là chưa đủ.
Dưới đây là tất cả những gì bạn cần biết và thực hiện để giảm nguy cơ mắc bệnh gan.
1. Uống cà phê
Theo tiến sĩ Rockford Yapp, một thành viên của ban giám đốc Hiệp hội Gan Hoa Kỳ (American Liver Foundation), có một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng cà phê giúp làm chậm hoặc ngăn ngừa ung thư gan. Tiến sĩ Yapp nói: “Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những bệnh nhân bị viêm gan C, một bệnh nhiễm trùng gan thông thường, những người uống 1-4 ly cà phê mỗi ngày làm chậm sự phát triển của virus”.
Mặc dù chưa có lý giải cụ thể về lý do tại sao cà phê có hiệu quả trong việc giảm nguy cơ bệnh gan nhưng tiến sĩ Yapp lưu ý rằng một số người nên tránh cà phê vì các tình trạng sức khỏe khác như huyết áp cao. Tiến sĩ Jasmohan Bajaj, chuyên gia nghiên cứu về gan, dạ dày và dinh dưỡng tại Đại học Virginia Commonwealth, cho biết thêm rằng cà phê phin nóng có hiệu quả nhất trong việc giảm nguy cơ phát triển bệnh gan tiến triển.
2. Tránh chế độ ăn ít chất béo, đường có hàm lượng cao và thực phẩm có xi-rô ngô có hàm lượng fructoza cao
Theo nhà nghiên cứu gan Robert Brown, giám đốc Trung tâm Gan Bệnh và cấy ghép tại Trung tâm Y tế NewYork-Presbyterian/Weill Cornell, chế độ ăn ít chất béo thường bù đắp cho việc thiếu chất béo bằng các thành phần khác như đường hoặc xi-rô ngô giàu fructose – cả 2 đều chuyển hóa thành chất béo. Chất béo dư thừa được lưu trữ trong tế bào gan là một đặc tính của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
“Hãy tránh các loại thực phẩm chế biến và đặc biệt là những loại xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao để bảo vệ gan tốt hơn”, ông nói thêm.
3. Thử chế độ ăn Địa Trung Hải
“Một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng sẽ tốt cho gan của bạn bởi vì nó xử lý hầu hết các loại thực phẩm chúng ta ăn”, tiến sĩ Bajaj nói. Tiến sĩ Brown đặc biệt khuyến khích chế độ ăn Địa Trung Hải, với rất nhiều chất béo lành mạnh như bơ, carbs thấp, và protein khỏe mạnh, đặc biệt là cá.
Tiến sĩ Yapp lưu ý rằng mặc dù chất béo như dầu ô liu, quả óc chó và bơ giúp gan hoạt động tốt, nhưng cũng cần duy trì trọng lượng tổng thể khỏe mạnh bằng cách ăn một lượng calo thích hợp sẽ mang lại lợi ích cho gan của bạn nhiều hơn bất cứ thứ gì.
“Một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng và giảm cân cũng có thể có tác động đến hội chứng chuyển hóa, có liên quan mật thiết với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu”, tiến sĩ Yapp chia sẻ.
4. Ăn nhiều thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
“Gan là “tuyến phòng thủ” đầu tiên chống lại thế giới bên ngoài. Mọi người có thể xây dựng khả năng phòng thủ bằng cách ăn các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như quả việt quất. Chất chống oxy hóa từ các loại thực phẩm khác nhau có thể có lợi cho gan bằng cách thay thế các chất chống oxy hóa tự nhiên mà gan sử dụng để giải độc thực phẩm, hóa chất và các chất khác mà mọi người tiếp xúc”, tiến sĩ Brown nói.
Thêm vào đó, tiến sĩ Yapp cho biết, chất chống oxy hóa cũng giúp giảm viêm nhiễm trong các bệnh gan khác nhau. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chất chống oxy hóa có thể làm tăng hoạt động của men gan, nhưng cũng cần nhiều nghiên cứu hơn về vấn đề này.
5. Hạn chế uống rượu
Khi nói đến bệnh gan nhiễm mỡ có cồn, yếu tố nguy cơ rõ ràng và bất lợi nhất là uống rượu. Tiến sĩ Lucero khuyên mọi người nếu phải uống rượu thì nên uống trong chừng mực, có nghĩa là không quá một ly mỗi ngày đối với phụ nữ hoặc 2 ly mỗi ngày với nam giới.
Điều đó nói rằng, tiến sĩ Brown và tiến sĩ Bajaj lưu ý rằng không có lượng cồn nào tốt cho gan của bạn. Thay vào đó, các nguyên tắc này là mức tối đa an toàn. “Thậm chí, thỉnh thoảng uống rượu cũng có hại và có thể dẫn đến chất béo trong gan”, tiến sĩ Brown nói.
Phụ nữ và những người có tiền sử gia đình về các vấn đề liên quan đến rượu bia có nguy cơ mắc bệnh gan cao hơn, vì vậy điều quan trọng là phải thảo luận một cách trung thực với bác sĩ về việc uống rượu của bạn ở hiện tại và quá khứ nếu bạn đang có vấn đề về gan và đi khám. “Điều này rất quan trọng vì chúng ta thường đánh giá thấp lượng rượu chúng ta uống và điều này sẽ rất nguy hiểm khi chẩn đoán bệnh”, tiến sĩ Bajaj nói.
6. Vận động nhiều hơn
Mặc dù không có khuyến nghị chính thức về việc tập thể dục tốt cho sức khỏe gan, nhưng tiến sĩ Lucero cho biết một số dữ liệu cho thấy rằng tập thể dục hơn 150 phút/tuần có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe tổng thể, bao gồm cả sức khỏe của gan.
“Hoặc tăng hoạt động hơn 60 phút/tuần có thể giúp gan giảm tình trạng viêm, ví dụ như đi xe đạp với tốc độ ổn định hoặc chơi tennis trong ít nhất 10 phút”, cô nói.
7. Chăm sóc răng của bạn
Mặc dù cần có thêm nghiên cứu về mối liên hệ giữa sức khỏe răng miệng và bệnh gan nhưng tiến sĩ Bajaj lưu ý rằng có thể có mối liên hệ giữa 2 bộ phận này. “Có những tài liệu mới nói rằng viêm nướu răng và răng của bạn có thể liên quan đến tình trạng viêm trong cơ thể và gan của bạn.
Vì vậy, thường xuyên đến khám nha sĩ có thể giúp sức khỏe tổng thể của bạn, bao gồm cả gan”, ông nói.
