Nhận biết u lành u ác
Theo PGS Phạm Duy Hiển – Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện K, con người có thể mắc phải khoảng 200 bệnh ung thư khác nhau và cũng có 200 loại u lành tính.
U lành tính không có khả năng xâm lấn hay xâm nhập vào các cơ quan hay tổ chức lân cận và không có khả năng ” thả” tế bào của nó và dòng máu tuần hoàn hay dòng bạch huyết, từ đó đi đến phát triển ở một hay nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
Còn u ác thì có khả năng xâm nhập vào các cơ quan, tổ chức lân cận và có khả năng “thả” tế bào của nó vào dòng máu tuần hoàn hay dòng bạch huyết để đi đến phát triển ở một, hay nhiều cơ quan hay tổ chức khác trong cơ thể.
Trong tiếng Việt, tên các bệnh ung thư thường gắn ung thư với các tên của cơ quan đó như ung thư vú, ung thư gan, ung thư cổ tử cung, ung thư phổi, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng tràng. Tuy nhiên, có thể chia ung thư ở người làm hai loại dựa vào nguồn gốc xuất phát của tế bào ung thư.
Ung thư xuất phát từ các tổ chức liên kết như cơ, xương, mỡ, mạch máu, dây thần kinh, tổ chức lympho có tên chung ung thư tổ chức liên kết.
Còn loại tế bào ung thư xuất phát từ tổ chức biểu mô như da, niêm mạc phủ đường hô hấp, đường tiêu hóa, đường tiết niệu, gan, thận và các tuyến nội ngoại tiết thì người ta gọi là ung thư biểu mô.
Mỗi loại ung thư, mỗi bệnh nhân ung thư có quá trình tiến triển tự nhiên nhanh, chậm và di căn sớm muộn khác nhau, mô thức được điều trị khác nhau và đáp ứng với các phương pháp điều trị khác nhau. Vì vậy, tiên lượng cho mỗi loại ung thư khác nhau.
Đến nay, bệnh ung thư vẫn là căn bệnh “đáng sợ” vì tỷ lệ điều trị thành công của bệnh khác nhau và tại Việt Nam thì có tới 70 % bệnh nhân phát hiện ở giai đoạn muộn nên khi đó bệnh không còn khả năng điều trị triệt để mà bác sĩ chỉ có thể giúp bệnh nhân kéo dài thêm thời gian sống.
Những bệnh ung thư gặp nhiều ở Việt Nam đó là ung thư phổi, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng… ở nam giới; ung thư vú, cổ tử cung, ung thư phổi, dạ dày, đại trực tràng, gan… ở nữ giới và con số này càng ngày càng tăng.
Hãy phòng tránh ung thư từ hôm nay
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến sự bất thường của tế bào như sử dụng rượu bia, ăn nhiều thịt đỏ, thịt đã qua chế biến, ăn ít rau và trái cây, và ít tham gia các hoạt động thể dục thể thao trong đó thay đổi thói quen ăn uống.
Theo đó, PGS Hiển khuyên rằng, chúng ta hãy thực hiện 3 cách ăn sau để phòng bệnh tốt hơn, tránh các yếu tố nguy cơ xâm nhập vào cơ thể chúng ta, chúng có thể kích hoạt lẫn nhau và gây bệnh nhanh hơn, nặng hơn.
– Thứ nhất ăn nhiều rau xanh: Một chế độ ăn nhiều rau, trái cây và các thực phẩm có nguồn gốc thực vật khác có thể làm giảm nguy cơ ung thư. Với chế độ ăn như thế sẽ giúp chúng ta duy trì được cân nặng khỏe mạnh, qua đó phòng tránh được nhiều loại ung thư như đã nói ở trên.
Hiệp hội Ung thư Mỹ cũng khuyến cáo mọi người nên sử dụng ít nhất 2,5 cốc nước sinh tố rau, quả mỗi ngày. Chắc chắn rằng không có loại thuốc nào có thể thay thế được giá trị dinh dưỡng của những bữa ăn giàu hoa quả và trái cây tươi ngon.
– Thứ hai, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn: Năm 2015 Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization -WHO) đã đưa ra kết luận, thịt qua chế biến có chứa chất gây ra ung thư, ví dụ như các loại thịt xông khói, xúc xích và các loại thịt dùng trong các bữa ăn nhanh.
Cụ thể hơn, ăn quá nhiều thịt này làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Chính vì vậy, Hiệp hội Ung thư Mỹ khuyên rằng nên hạn chế thịt đã qua chế biến trong khẩu phần ăn của bạn.
– Thứ ba hạn chế thịt đỏ: Cơ quan phòng chống ung thư của Tổ chức Y tế Thế giới cũng báo cáo rằng, các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu) có thể là nguyên nhân gây ra ung thư.
Người thường xuyên ăn các loại thịt này tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, ung thư tụy và ung thư tiền liệt tuyến. Nếu bạn muốn ăn thịt đỏ thì nên chọn phần thịt nạc, và chia thành những khẩu phần nhỏ.
Ngoài ra, để phòng ung thư cần nói không với thuốc lá, tăng cường vận động thể dục, hạn chế bia rượu cũng như các đồ uống có cồn, có gas khác…
